ÖTV siz Engelli Aracı – Engelli Aracına ÖTV Yok

1-Satın Alınan Aracın Satılmasına ÖTV

İstisna uygulaması ile ilgili olarak ortaya çıkan sorunlardan birisi istisnadan yararlanan aracın satılması durumunda ÖTV’nin alınmasıydı.

Bu konu ile ilgili olarak yazmış olduğumuz ve Yaklaşım Dergisi Haziran 2006 sayısında yayımlanan “Ötv ve Kdv Kanunları İle Engellilere Sağlanan Vergi Avantajına Yönelik Öneriler” başlıklı yazımızda;

“ÖTV Kanununun 15. maddesinin 2 numaralı fıkrası uyarınca, motorlu taşıtlardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabında ÖTV istisnasından yararlananların, bu taşıtı aradan kaç yıl geçerse geçsin istisnadan yararlanma imkanı olmayan bir kişi veya kuruma devretmeleri halinde, bu devir dolayısıyla adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, ilk iktisaptaki matrah üzerinden (taşıtın satın alındığı tarihteki ÖTV’ye tabi bedelden), istisnadan yararlanamayan kişi adına kayıt ve tescil tarihindeki orana göre, bu tarihte tarh ve tahakkuku yapılacak olan ÖTV tahsil edilmektedir.

Burada 5 yıllık sınırın önemi yoktur. ÖTV ödenmeden alınana araç kaç yıl geçerse geçsin malul veya engelli şartlarını taşımayanlara satılırsa daha önce alınmayan ÖTV tahsil edilir.Veraset yoluyla intikallerde bir ayrıcalık sağlanmış olup, yeni olarak satın alınırken sakatlık istisnası dolaysıyla ÖTV ödenmeyen söz konusu taşıt araçlarının veraset yoluyla intikallerinde, ÖTV’nin sonradan tahsili yoluna gidilmemekte.

ÖTV istisnasından yararlanarak yeni taşıt alan engellilerin aradan kaç yıl geçerse geçsin bu aracı istisnadan yararlanma imkanı olmayan bir kişi veya kuruma devretmeleri halinde daha önce tahsil edilmeyen ÖTV nin alınması, bu istisnanın kötüye kullanılarak vergiden kaçınmanın bir yöntemi haline getirilmesini önlemeye yönelik olmasına karşılık iyi niyetli engelli vatandaşlar için önemli bir sorun oluşturmaktadır.

Özellikle eskiyen ve sık sık arızalan aracını (eskiyen aracın benzer şekilde engeli olan birisinin işine yaramaması nedeniyle) engelli olmayan birisine satarak günlük yaşantısını daha rahat yürütebilmesine imkan sağlayacak yeni bir araç alma düşüncesinde olan engelli, satış sırasında daha önce alınmayan ÖTV’nin tahsili nedeniyle bu amacına ulaşamamaktadır.

Örnek vermek gerekirse, Günümüz fiyatlarıyla 32.000 YTL değerindeki bir aracı alırken yaklaşık 8.000 YTL tutarındaki ÖTV avantajından yararlanan bir engelli, aracını 7 yıl sonra satmak istediğinde aracın yaklaşık değeri 12.000 YTL olmasına rağmen daha önce ödenmeyen ÖTV nin ödenmesi zorunluluğu nedeniyle elinde 4.000 YTL para kalacaktır. Engellilerin içinde bulundukları ekonomik imkanlar düşünüldüğünde bu şartlarda araç yenilenmesi mümkün değildir.Bu durumda ÖTV avantajı değil sadece ÖTV ‘nin ertelenmesi söz konusu olmaktadır.

Engelli tarafından bir süre kullanılarak teknik açıdan eskiyen bir aracın engelli birisine satılma olasılığının hemen hemen hiç olmadığı göz önüne alınarak, ÖTV Kanununun 15. maddesinin 2 numaralı fıkrası değiştirilmelidir”

Şeklinde ki görüşümüzü ortaya koymuştuk.

Mecliste kabul edilen ve Cumhurbaşkanınca onaylandıktan sonra Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek olan 5766 sayılı “Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile bu konuda ortaya çıkan olumlu gelişmeyi paylaşmak istiyorum.

Yasa ile ÖTV Kanununa göre istisna uygulanarak satın alınmış araçların, 5 yıl kullanıldıktan sonra satılması durumunda satın alanın engelli olup olmamasına bakılmaksızın ÖTV tahsil edilmeyeceği hüküm altına alınıyor. Buna göre, engellilerin 5 yılda bir ÖTV siz taşıt alabildikleri dikkate alındığında satışta da buna paralel bir düzenleme yapılmış oluyor. Bu sürenin daha kısa olması da beklenebilirdi ancak sistemin kötüye kullanılması ihtimali göz önüne alındığında bu adımı olumlu olarak görmek gerekir.

2-Satın Alınan Aracın Hasar Görmesi

Bu konu ile ilgili olarak yazmış olduğumuz ve Yaklaşım Dergisi Haziran 2006 sayısında yayımlanan “Ötv ve Kdv Kanunları İle Engellilere Sağlanan Vergi Avantajına Yönelik Öneriler” başlıklı yazımızda;

“Malul veya engelli adına ÖTV ödenmeden kayıt edilen taşıtın engellinin elinde olmayan bir nedenle çalınması veya kaza, doğal afet v.b sebeplerle hurdaya çıkması (pert olması) durumunda da 5 yıllık süre geçerli olmaktadır. Özel tertibatı bulunan veya %90 ve üzeri engelli adına kayıtlı olan aracın çalınması veya pert olması durumunda bu araç yerine 5 yıl geçmeden alınacak araç için engelli tarafından ÖTV ödenmekte, engelli kendi kusuru olmaksızın ortaya çıkan bir durum dolaysıyla günlük hayatını kolaylaştıran ve bireysel gelişimine katkı sağlayan bir imkandan yoksun bırakılmaktadır.

ÖTV Kanunu’nda yapılacak bir değişiklik ile çalınma, kaza, doğal afet v.b mücbir sebeplerin varlığı halinde (bu durumların kanıtlanması şartı ile) 5 yıllık süre beklenmeksizin, engelliler tarafından iktisap edilecek taşıt araçlarına da ÖTV istisnası sağlanmalıdır.”

Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek olan 5766 sayılı “Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile bu konuda da olumlu bir adım atılmış durumda.

Yasaya göre, 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³’ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alan taşıtların malûl ve engelliler tarafından yetkili satıcılardan satın alınmasından sonra kaç yıl geçerse geçsin deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya çıkarılmasında bu araçlar için malları hurdaya çıkaran malûl ve engelliler tarafından ÖTV ödenmesi söz konusu olmayacak.

Son yasal düzenleme ile, engellilerin taşıt alımında ÖTV ödenmesi ile ilgili sorunlarının bir kısmının bir ölçüde çözüldüğü görülüyor.

Bu arada son olarak bir başka soruna dikkat çekmek istiyoruz. ÖTV Kanunu’nun 7.inci maddesi uyarınca, İstisnadan yaralanarak yeni taşıt alımında ÖTV ödemeyen malül ve engelliler, sakatlık derecelerine bakılmaksızın 5 yıl süre ile ikinci bir defa bu istisnadan yararlanamamaktadır. İstisnadan yararlanarak adlarına bir taşıt aracı tescil edilenlerin tescil tarihinden itibaren 5 yıl süresince ÖTV ödemeden taşıt aracı satın almaları veya ithal etmeleri mümkün değildir.

ÖTV istisnasından yararlanmada getirilen 5 yıllık sürenin de fazla olduğunu düşünüyoruz. Teknolojide yaşanan baş döndürücü gelişmeler sürücüler için çok daha rahat ve güvenli araçların üretilmesine yol açmaktadır. Bir taşıt aracına sahip olan engellinin, kendisi için daha işlevli olan bir aracı satın almak için 5 yıl beklemesi gereğini anlamak zor.Bu nedenle, ikince defa istisnadan yararlanmada getirilen 5 yıllık sürenin uzun olduğunu ve bu sürenin ilerde gündeme gelecek başka bir yasal değişiklik ile 2 yıla indirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

 Memurlar.net